Her geçen gün artan tesirlerle hayatın sürekli değişen şartları insanı bazen olduğu seviyelerden aşağıya doğru çekmekte ve bazı rahatsızlıkların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır.
          Aşağıya doğru çekilmek, bilindiği gibi bir düşüşü veya bir gerilemeyi ifade etmektedir. Fakat tekamül prensipleri hayatta aşağıya doğru çekilmeye veya gerilemeye izin vermemektedir. Dolayısıyla bu durumun gerçek bir gerilemeyi ifade etmediğini ancak, bir adımda geçilemeyecek kadar geniş bir hendeğin üzerinden bir insanın atlayabilmesi için, onun hız almak için biraz geriye doğru giden hareketlerine benzetebiliriz.

          Bu durumda, bunun gerçekten bir gerileme olmadığı, tam tersine bireysel tekamül yolunda ortaya çıkan bir durumun aşılması için ileriye doğru atılması gereken, hatta şart olan bir hamlenin hazırlıkları olduğu ortaya çıkmaktadır.
          İnsan, bir toplum içinde yaşamaktadır ve toplumlar da çok yüksek vazifeli planların tesirleri altında bulunmaktadır. Yani bütün toplumlar kendilerini meydana getiren insanlarıyla birlikte, vazifeli planlar tarafından bir hedefe doğru sürüklenmektedirler.
          Dünyadaki genel tekamülün akışı, hızı, yönü, hedefi, her şeyi belirlenmiştir.  Bu tesirlerden nasibini almayan hiçbir kimse bulunmamaktadır. Dolayısıyla en alt realitelere sahip insanlardan en üst realitelere kadar bütün insanlar, bu dünya hayatında vazifeli yüksek planların kontrolü altında çeşitli hamleler yaparak, yani kendi idrak ve irade hürriyetleriyle çeşitli gelişmeler veya gerilemeler içinde bulunarak bireysel hazırlıklarını yapmaktadırlar.
          Rahatsızlık duygusu, insanın sahip olduğu mevcut enerjilerin aşağıya doğru çekilmesinden, yani daha alt enerjilere karışmasından doğmaktadır. Bu durumda, mevcut enerjilerin daha üst enerjilere karışmasından da bunun tersi olan rahatlık doğacaktır.
          Dolayısıyla, bu dünyada huzur ve rahatlık arayan bir insanın daha üst enerjilere yönelip bir adım atması, yani pozitif değerlerle mevcut enerji denge seviyesini yükseltmesi gerekmektedir. İnsan, yüksek bir enerji dengesi içerisindeyken de zaman zaman gerilemeler meydana gelecektir fakat, bu gerilemenin verdiği rahatsızlık önceki rahatsızlıktan çok daha az olacaktır.
          Çeşitli tesirler altında kalarak, bazen gerilediğini hisseden ve bundan rahatsızlık duyan bir insan, içinde bulunduğu bu olumsuz durumlardan nasıl bir anda bilgi ve sezgi yolu ile kurtulup yükselebilir, kısaca ve basitçe ifade etmeye çalışalım.
          İlahi niteliklere sahip kainatlar üstünde bulunan bir ruhun, sadece bu alemde milyarlarca yıllık bir geçmişi bulunmaktadır. Dünyadaki insan bedenlerini yöneten varlıkların bile bu kadar uzun bir geçmişi bulunmamaktadır. Yani ruhların bu kainattaki mazileri, varlıkların bu kainattaki mazilerinden çok daha uzundur.
          Ruhların, pasif bir hazırlık döneminden sonra hakim oldukları ve bir araç olarak kullandıkları varlıklar, maddi özelliklerinden dolayı içinde bulunduğumuz alemin üzerindeki bir alemde bulunmaktadırlar. Bu varlıkların, dünyadaki insan bedenleriyle olan bağlantısı, kendilerine hakim olan ruhların idaresi altında gerçekleşmektedir.
          Kısaca, bu kainatta ruhları varlıklar, insanlık safhasındaki varlıkların bir kısmını da bu dünyadaki insanlar temsil etmektedir. Dolayısıyla, kadın, erkek, çocuk, sen, ben, o, bu dünyada yaşayan bütün insanlar, ilahi niteliklere sahip ruhları dolaylı yollardan temsil etmektedirler.
          Ruhların, insan bedenleriyle dolaylı yollardan bağlı olmaları, sembolik olarak ifade edilen ve insanların idrakleri dışında kalan tekamül ihtiyaçlarından kaynaklanmaktadır. İnsanların idrakleri dışında kalan sadece ruhların tekamülleri de değildir. Ruhların tekamül ihtiyaçlarını karşılayan varlıkların öz bilgileri de insanların idrakleri dışında kalmaktadır.
          Fakat, varlıkların bu öz bilgileri dünya hayatında sahip olduğumuz dünya realiteleriyle elde edilmekte ve ilahi niteliklere sahip ruhlara dolaylı yollardan hizmet etmektedir. Bu bilgilerden ise, en basit bir insan hayatının ne kadar çok önemli olduğunu idrak etmek mümkün olur.
          Fakat, çok önemli değerlere sahip bir insan hayatı, yani tek bir dünya realitesi, bir varlığın ihtiyaç duyduğu öz bilgi miktarını karşılayamamaktadır. Dolayısıyla varlıklar öz bilgilerini artırmak ve kendilerine bağlı olan ruhların tekamül ihtiyaçlarını karşılamak için, eski realitesinden daha yeni ve daha geniş dünya realitelerine ihtiyaç duymaktadırlar. Yani buradaki tekamül akışına genel olarak bakılacak olursa, varlıkların dünyadaki mevcut bedenlerini terk edip yeni şartlar ve yeni bedenler içerisinde tekrar dünyaya gelmeleri gerekmektedir.
          Fakat, bedenin terk edilmesi varlık açısından kutsal bir ödevin, yani bir vazifenin başarıyla yerine getirilmesi demek iken, dünyada yaşayan normal bir insan için bir bedenin terk edilmesi yani ölümü her şeyin sonu demektir.
          Dünyada yaşayan her insanın bir öz varlığı bulunmaktadır. Öz varlığın şuur ve idraki insan şuuru ve idrakinden çok daha fazla ve geniştir. Bedenini terk eden her insan dünyada temsil ettiği bu yüksek şuur ve idrake kavuşmaktadır, yani temsilcisi olduğu öz varlık haline geri dönmektedir. Dünya bilgileri de insanın dünyada yaşar iken anlayamadığı öz bilgiler haline dönüştürülmektedir. Kısaca, bedenin terk edilmesi her şeyin sonu demek değildir, tam tersine sonsuzluk kadar uzun sürecek yeni hayatların daha başlangıcıdır.
          Düalite, dünya hayatıyla dünyadan sonra devam eden hayat arasında da bulunmaktadır. Bedenin terk edilmesi olayına değer farklanmasının miktari bir ifadesidir denmiştir. Fakat, değer farklanmasının miktari bir ifadesi sadece bedenin terk edilmesi olayında meydana gelmemektedir.
          Dünyada yaşayan insanların birbirlerine karşı görünen ters durumları da, yani zengin oluşları, fakir oluşları, hasta oluşları, sağlıklı oluşları, mutlu veya mutsuz oluşları da değer farklanmasının miktari değişmelerini ifade etmektedir. Birbirinden farklı dünya realitelerini meydana getiren bu zıt durumların tümü yüksek bir hayat karşısında yer alan toplam alt değerler konumundadır.
          Bu gün, çeşitli tesirler altında kalarak bazen gerilediğini hisseden ve bundan rahatsızlık duyan bir insan, kısaca ve basitçe ifade etmeye çalıştığımız bu bilgileri ve daha fazla ayrıntılarıyla birlikte tümünü birden göz önüne getirip bir toparladığı takdirde, yani bir senteze tabii tuttuğu takdirde, ulaşacağı bilgi ve sezgiyle bir rahatlama ve huzur hissedecektir.
          Bu bilgilerin daha fazla ayrıntıları da, büyük vazife planının dünya için vazifeli olan kısmının dünyaya bir hediyesi olan ’İlahi Nizam ve Kainat’ adlı kitapta bulunmaktadır.